https://4.bp.blogspot.com/-ie52Oh_wT-s/WHHi75UACjI/AAAAAAAAEYE/PnOATooq-Y4v_HVhR_AakM0G2d699uWIwCLcB/s1600/ignielcom.png106660612706164 https://developers.facebook.com/tools/debug/sharing

Tata Cara Adat Perkawinan Batak Simalungun - Siboro Blog

Posted By siboroblog on Jumat, 28 April 2017 | April 28, 2017

I.     SITASTAS NAMUR

Paima das hubani Tata Ngatur Adat Perkawinan Batak Simalungun, dear lobei anggo ipahami hita aha do perkawinan ai. Arti pakon makna perkawinan bani Adat Batak Simalungun ai ma sobalikkon ni ikatan lahir batin sahalak garama pakon anak boru, laho pajongjongkon rumah tangga na berbahagia pakon sejahtera, dihut do homa mangkorhon hubani hubungan antar keluarga kedua belah pihak, sonai homa hubungan kekeluargaan pakon adat istiadat itongah-tongah ni keluarga pakon masyarakat. Humbani arti pakon makna in, tubuh ma use pamingkirion, pasal hajongjongan ni sada-sada halak itongah-tongah ni kekeluargaan pakon adat istiadat.


Tata Cara Adat Perkawinan Batak Simalungun - Siboro Blog


Mangihutkon partuturon i tongah-tongah ni masyarakat Simalungun, tubuh ma struktur adat na isobut Tolu Sahundulan, Lima Saodoran; hunjin ma taridah parbanggal pakon par etek ni horja-horja adat. Hulanan ni partuturon in ikelompokkon humbani :

A.   Tolu Sahundulan terdiri humbani :
 a.    Tondong
 b.    Sanina / Sapanganonkon
 c.    Anak  Boru / Anak Boru Jabu

B.    Lima Saodoran terdiri humbani  :
 a.    Tondong :
-       Tondong Jabu ( Tulang ni niombah ).
-       Tondong Pamupus ( Tulang ni ).
-       Tondong Bona ( Tulang ni Bapa ).
-       Tondong Bona ni ari ( Tulang ni Ompung ).
-       Tondong mangihut.
 b.    Sanina / Sapanganonkon
 c.    Anak Boru ( Anak Boru Jabu, Boru, Panogolan )
 d.    Tondong ni Tondong
 e.    Anak Boru Mintori ( Boru ni Boru )

Anak Boru Jabu lang boi humbani botou / lawei diri atap mangkela, tapi Anak ni Mangkela atap silangonni ma panogolan i rumah diri na tapang ope. Iangkat secara resmi marhitei na mambere niou adat pakon dayok nabinatur. Anak Boru Sanina, lang pitah humbani sanina na samarga, tapi boi do homa humbani sibiak sapanganonkon (pariban).

Sobalikkon konsep tolu sahundulan pakon lima saodoran in, porlu do homa botohon/arusan pasal piga-piga istilah na marpardomuan humbani parrumah tanggaon/perkawinan i Simalungun :

a.      Marhajabuan, asal kata jabu namararti tempat tinggal, boi homa arusan  mar rumah tangga.
b.      Mabuat boru, mararti mabuat sada naboru gabe parinangonni.
c.       Marunjuk/moppo, mararti marrumah tangga, on khusus ipargunahon bani dalahi.
d.      Marpanayok, mararti marrumah tangga, on khusus ipargunahon bani naboru.

Dob masuk Ambilan Namadear hu tanoh Simalungun, piga-piga horja adat perkawinan i Simalungun domma mangalami perubahan-perubahan, terutama ma ai na marpardomuan hubani haporsayaon. Paima masuk ambilan namadear in, anggo domma ilaksanahon horja adat Mangalop Boru ( Maralop ) pakon Adat Paingkathon, boi ma iboan inang na bayu ai hu rumah ni orang tua ni dalahi halani domma sah secara adat, tapi dob masuk Kristen parlobei tarpasu-pasu do namarunjuk in baru boi iboan hu rumah ni paranak.

Sonai homa do hubani piga-piga horja paima ilaksanahon horja adat perkawinan in, domma mangalami perubahan sadalan hubani efisiensi panorang pakon praktisni sihorjahonon. Janah bani panorang on homa, domma lambin buei na tarjadi maniru adat ni hasomanta Tapanuli, ihorjahon bani perkawinan warga Simalungun terutama ma ai kota-kota besar songon Jakarta on. Namin porlu do sada ketegasan humbanta, ase ulang magou adat ai, anggo porini horja ai namanjabui ai ma Simalungun, tontu dear anggo adat ai ilaksanahon sadalan hubani adat na marlaku i Simalungun; apalagi Paranak pakon Parboru haduasi mangaku warga Simalungun tongka do anggo adat ni simbalogta ilaksanahon.

Bani pelaksanaan ni horja adat perkawinan i Simalungun sandiri pe adong do homa perbedaan-perbedaan mangihutkon daerahni misalni hun Raya, hun Purba, hun Dolok Silau, hun Silima Kuta, Pamatang Bandar pakon na legan. Namin perbedaan on gabe sada kekayaan ma banta, janah bani pelaksanaanni tontong ma namin mangihutkon ise do na gabe hasuhuton bani horja in.

Tapi na pasti adong sada pemahaman bahasa haganupan in idalanhon, ai ma na martujuan hubani hadearan do.

II.   PELAKSANAAN ADAT PERKAWINAN SIMALUNGUN
       Pelaksanaan horja adat perkawinan i Simalungunboi sobuton ijon sadalan hubani pengalaman
       pakon pemahaman na terjadi :

A.     Mamboan Indahan Pangkombari
Mamboan indahan pangkombari ilaksanahon anggo lang marboru tulang (manombaki) Roh ma hasuhuton paranak, ABJA (Anak Boru Jabu Paranak), pakon Anak ai, hu rumah ni ABJB ((Anak Boru Jabu Parboru), mamboan indahan pangkombari, ai ma dayok na masak nabinatur pakon indahan. Tujuanni parrohni sidea aima mangindo podah lanjar mangelekkon ase ibobai sidea marsahap hubani hasuhutan parboru.

Dob ai, mangalop riah ma ABJB hubani hasuhutan parboru, manungkun antigan ma boi panorang ni Pajabu Parsahapan ronsi manlasalasahon rumbak ni parsahapan.

B.      Mamboan Indahan Tugah-tugah hubani Tulang
Paima iadonghon Pajabu Parsahapan, iboan orang tuani ma garama ai hu rumah ni Tulangni irik homa mamboan indahan pakon dayok nabinatur. Bani panorang ai, ipadas ma hubani tulangni bahasa ia sedo na lupa bani pupus ni tulangni, tapi halani rongkap ni badan do gabe mardomu ia pakon boru ni halak.

Maningon malas do uhur ni tulangni pasal ai age pe sonai pardalanni, janah dob ipadalan demban salpu mangan, ibere tulangni ma na songon Bona Boli, ai ma sitambahan ni Paranak ai nagabe partadingan na iondoshon bani parboru. Bona Boli on ma dalanni mamboruhon dob saud mardomu panogolan ni, halani dihut do tulangni ai mambere partadingan hubani parboru.

C.      Marlasa-lasa
Kegiatan on lang formal bani adat tapi domma somal idalanhon, janah naroh pe lang pala buei; boima suhut pakon boruni kedua belah pihak. Ijon ma isahapi hira-hira sonaha ma hasanggupan ni Paranak ai laho pasangaphon Tondongni, sonai homa sebalikni, nalaho sirangrangon bani na pajabu parsahapan.

D.     Pajabu Parsahapan

Tujuan ni Pajabu Parsahapan ai ma, mangindo podah janah manriahkon pasal Utang Adat sisombahkonon ni Paranak, ronsi horja-horja na mardomu bani perkawinan ai. Kegiatan on ma na parlobei secara resmi i tongah-tongah ni si biak tutur. Ijon ma homa irangrangi pasal golomon, partadingan, demban pangiring (panruntuki), pakon panjuhuti ni pesta, panorang mangalop tingting, maralop pakon pamasu-masuon atap pesta, ronsi buei ni undangan hubani si Paranak.

Odoran ni Paranak ai ma humbani ; sanina/pariban, Anak Boru Jabu, Pahidua ni Suhut (ABSA); Anak Boru. Janah siboanon ni Paranak ai ma : Tombuan, indahan, panumpari ( lauk pauk ), demban pakon antupni, bulung tinapak pakon na legan.

Odoran ni Parboru : Sanina/pariban, Anak Boru Jabu, Pahidua ni Suhut (ABSB), Anak Boru, Tondong Jabu pakon Tondong Pamupus; Sobalikkon ni na iboan pihak Paranak, biakni do homa adong na ipasirsir ni Parboru laho sipanganon bani panorang ai pakon ambangan hubani odoran ni Paranak ronsi sibiak tutur na niontangni.

Tata Ngatur ni Pajabu Parsahapan :

1.      Padashon Demban buka horbangan / bontas talun / ruptas dingding hubani ABJB, sapasang marbatu.

2.      Padalan Demban Tangan-tangan, parlobei humbani Paranak hubani Parboru pakon sabalikni.

3.      Mamungkah Parsahapan :
a.      Marsungkun ma ABJB hubani tondong i luluan atap na boi pungkahon parsahapan.
b.      Anak Boru Sanina Parboru (ABSB) manungkun hubani ABJB aha do maksud ni sidea na roh on.
c.       ABJB patorangkon, ia harorohni sidea on ai ma nalaho pabastuhon hubani namatua parsasahapan ni boru ni tondongni pakon anak ni naroh on. Janah sihol uhur ni sidea Pajabu Parsahapan ma on.
d.      ABSB manungkun hubani boruni atap natongon do dong panriahan pakon sada garama, janah na ibagas botohni do odoran ni Paranak on roh hujon, janah patangkashon atap adong ope parsahapanni na tair bani garama nalegan. Dob ipadas boru in balosni, boima itorushon parsahapan.

4.      Manurduk Demban Parhombaran pakon Panungkunan.

Parlobei ma ABSA manurdukhon demban hubani ABJB aima Demban Parhombaran, halani sidea do na mambobai paranak on laho hu rumah ni Tondong. Dob ai pe ase ipadalan Demban Panungkunan (sada piring) hubani Pahidua ni Suhut (ABSB) na martujuan manungkun pakon mangindo podah bani haganupan sura-sura ni uhur ni niombah in.

5.      Manriahkon Sibobanon Sanggah Maralop pakon Sombah ni Uhum ni Paranak.

a.      ABSA manungkun podah romban hubani adat pakon uhum parrohni sidea sanggah mangalop hiou nabayu hun rumah ni tondong i rumah on.

b.      Balosni Parboru :
Iulpuk ABSB ma sitagamon ni paranak sadalan hubani adat pakon uhum :
-        Omas nassa ulu ni huda.
-        Horbou saparmahanan.
-        Omei satuangan.
-       Pirak : 6, 12, 24, 48 ( bilangan adat, pakon kelipatan  10, 100, 1000, 1.000.000 ).

Makna ni on aima na pasangaphon na roh in do parboru, sedo proses tawar menawar  marhitei na ihatahon sonon : tarbogei do barita marlimbuah nasinuan nasiam, manggargar do pinahan nasiam.

c.       Balosni Paranak :

Napatut do napinodahkon ni tondong in toruh ma parsahapni patugahkon hinasombuhni sidea, ronsi borat ni napasikolahkon niombah. Ia pirak nanidokan ai, nassa tuk ni gogoh ni sidea ma lobei ( Janah isobut bilangan ni Rp. ........... ), janah anggo omas ai hapilinan ni ma lobei, sonai homa horbou saparmahanan, pamboli talini ma lobei iondoshon, janah omei satuangan dob pariama ma holi iboan sidea hubani tondong.

Sonai ma marsibalosan, piga nombas ulang tampul sanali. Tujuanni parsahapan in marsipasangapan pakon marsipatunggungan do intini. Porini banggal pe igoran parboru napasangaphon naroh in do. Pori toruh pe igoran Paranak, sedo nalaho pahirihon Parboru, tapi tanda toruh ni uhurni do ai. Jadi sedo na marsitawaran ai sedo na mamboli.

Bani parsahapan in, anggo pangunjungini maningon ma namin pandei mambobahon sahap ase naginoran ni Parboru aima na saud. Sonai homa bani mangulpuk sadiha hatahono maningon ma tong alopkohononi Parboru riah hubani saninani, janah manungkun podah hubani Tondong pakon mangalop gogoh humbani boru.

Sisahapkonon bani na pajabu parsahapan aima pasal utang adat : golomon, partadingan, pangapurani, tulang-tulang pakon panruntuki pakon panjuhuti ni pesta. Sondahan on buei ma ai isobut “rambu pinudua” atap “ijai ma haganupan”. Namin boi do paleganon naija na marpardomuan hubani adat, naija na marpardomuan hubani pesta.

Partadingan aima tanda na itadingkon boru ma tongon namatorasni, halani laho ma ia hujabuni. Isurahon banggal partadingan, sihol ni uhur do ai na patuduhkon harga do boru in holi itongah jabuni. Halani ai sedo pitah siparboru na manurahon banggal partadingan ni niombahni, tapi dihut do homa age si Paranak, tandani harga do bani sidea inang pabayu in.

Anggo ijalo parboru banggal partadingan, maningon pag janah sirsir ma homa mambahen banggal bani parpaingkat ni boru nalaho in. Habadoron do anggo mambuat paruntungan parboru humbani partadingan ni boruni, rahanan do sandei-sandei hudingding mangankon bolini boru.

Bani piga-piga huta i Simalungun, somal do homa sanggah na maralop ia, mamboan Namalum do paranak, janah bani na pajabu parsahapan pasal on pe homa irangrangi, sadiha ma siparsirsiron ni paranak namalum sanggah bani na maralop ai.

Dob salosei acara parsahapan in, iuduti ma bani na mangan riap. Tapi sondahan on, domma buei tarjadi palobei mangan riap ma ase iuduti parsahapan pasal utang adat sisobahkonon ni paranak. Hal on gatni sadalan hubani faktor kesehatan ma ai, tapi namin pihak paranak pakon parboru poltik ma manjolom parsahapan sanggah mariasa-lasa. Sonai homa do ABJA pakon ABJB maningon ma martanggung jawab bani parsahapan in. Anggo mulak matah parsahapan, hahurangan ni anak boru jabu ma in; janah na sonin in hataonkon ma songon umpama ni Simalungun marambulu na dob tinutungan.


6.    Persiapan Pakon Mangan Riap

a.      Manurdukkon tombuan humbani Paranak hubani Parboru.
b.      Parboru manuruh ABJB manrungrung tinombu in, janah patorsahon laho marurup mangan.
c.       Parboru padashon ambangan hubani Paranak.
d.      Parboru padashon ambangan hubani si biak tutur ( Sanina, Tondong, Sapanganonkon, Anak Boru, Anak Boru Jabu, Anak Boru Mintori ).
e.      Mangan riap, janah tonggo mangan ibobahon Paranak.

7.    Padalan Demban Salpu Mangan.

8.    Parsahapan : Parlobei humbani Paranak dob ai humbani Parboru.

E.      Mangalop Tingting

Bani panorang na itontuhon sanggah pajabu parsahapan, roh ma odoran ni paranak hu rumah ni Parboru, lanjar hunjai ma rombongan ni Paranak pakon ai borhat dob salosei martonggo, laho hu Gereja mandihuti acara mangalop tingting. Dob salosei kebaktian i Gereja, adong ma na marsahap mewakili Parboru (ABSB) sonai homa Paranak (ABSA).

F.       Riah Tongah Jabu/Tonggo Raja

Dob salosei mangalop tingting hun Gereja, paranak mangadonghon Riah Tongah Jabu (Parboru = Tonggo Raja). Na hadir bani riah tongah jabu on ai ma : Sanina, Ssapanganonkon, Anak Boru, Anak Boru Jabu, ABM, Tondong pakon huan-huan.
Paima mangan ipadas hasuhutan ma ambangan hubani sibiak tutur na roh bani riah tongah jabu in. Janah dob salosei magan, mintor manurduk demban ma inang hasuhuton bolon hubani haganupan sibiak tutur; padashon bahasa ia anggo hasuhuton bolon orang tua sipangintubuh do sidea, tapi anggo niombah in niombah ta riap do. Dob salosei ipadas piga-piga na marpardomuan hubani horja paunjuk anak humbani sibiak tutur mintor manriah patumpuhon tumpak/malas ni uhur.
Humbani sanina gorani tanda na dihut mangkasuhutkon humbani tondong ai ma tanda malas ni uhur janah humbani sibiak boru goranni tanda na tongon dihut mangolobkon horja ni tondong.
Pangujungini acara on ibahen ma parsahapan; sibiak tutur ma parlobei dob ai iampu hasuhutan ma padashon hata tarima kasih bani haganupan sibiak tutur, bahasa tongon do sisada anak pakon sisada horja do haganupan naroh in.
Sonai homa do pardalan ni acara tonggo raja, hansa bedani bani tongo raja na isahapkon na utama ma pasal pembagian ni horja sanggah pesta siadonghonon. Lang pasal sonaha na manumpaki hasuhutan bani na palaho boru in.

G.     Maralop

Odoran ni paralop songon na dob irangrangi sanggah na pajabu parsahapan pinomat ma homa songon na pajabu parsahapan, janah jumlah ni tar humbuei otik. Janah bani horja Adat Maralop on, boanaon ma homa Tombuan, lompah ni ABJB, panumpari, indahan, buah pakon na legan. Demban pakon antupni, bulung tinapak ronsi Demban Partadingan.
Partadingan on umumni ibagas balbahul atap pinggan jarojjak namarisi :

a.      Demban gunringan + hapur naisaluhsuhkon janah ibalut bani bulung taruk
b.      Pining gorsing 12 hamata.
c.       Pining batisan 24 hamata.
d.      Gambir bongkou sada.
e.      Timbahou sampangpang.
f.        Huning saodohan ni ompuompu.
g.      Bonag silopak sansibar.
h.      Hapas saniomput.
i.        Demban Ojahan.
j.        Pirak (duit partadingan).

Tata Ngatur Sanggah Maralop :

1.      ABJB mangalo-alo paralop ihorbangan, janah itogu hu rumah. Masuk honsi hu rumah, ihorasi pahidua ni suhut parboru ma odoran in 3 hali. Itangkap boru jabu ni hasuhuton ma binoan ni na maralop in.

2.  Dob iatur parhundul : ipadalan ma demban tangan-tangan humbani paranak hubani parboru, dob ai humbani parboru hubani paranak.

3.      Persiapan / Mangan Riap
a.      ABJB manungkun hasuhuton atap na boi ma isurdukhon paralop in na binoan ni sidea.
b.      Ipatangkas ABSB ma atap na totap do sidea bani padanni, janah anggo totap do, boi ma surdukhon sidea nabinoban ni in.
c.       Paranak manurdukhon tombuan hubani hasuhuton parboru lanjar ipatugah ma haroroh ni sidea aima mansuhuni padan na dob binuhul bani acara pajabu parsahapan.
d.      ABJB pajoreihon tombuan in, dob ai iatur bani pinggan janah ipadompak ma hubani hasuhuton.
e.      Iarahkon hasuhutan parboru ma tulang ni anak ase rap hundul sidea sahundulan i luluan.
f.        Ipadas calon penganten ma homa namalum ni, janah urutanni mangihutkon adat suhi ampang na opat Orang tua, Bapatua, Tondong, Boru; tapi paima isurdukhon namalum in palobei martonggo humbani paranak sekaligus homa tonggo laho mangan.
g.      Hasuhutan paranak padashon lompah ni ABJB.
h.      Hasuhutan parboru padashon Lompah ni Paralop aima dayok nabinatur, sonai homa ambangan hubani sibiak tutur na niontangi.
i.        Dob salosei haganupan sirsir sipanganon, igoreihon protokol (ABJB) ma ase mangan riap.
4.      Padalan Demban Salpu Mangan (boi demban tangan-tangan, boi homa ibagas piring).

5.    Padalan Demban Parhombaran pakon Panungkunan
Demban Panungkunan ipadas hubani pahiduan ni suhut (ABSB), janah ijalo isungkun ABSB ma hasuhuton paralop atap na dob mardemban do Anak Boru Jabu Parboru, anggo lape, ase ipadas paranak ma lobei Demban Parhombaran hubani ABJB, baru pe ijalo sidea Demban Panungkunan in. Ipatangkas ABSB ma hubani hasuhuton paranak atap sadiha ibahen sidea batu demban parhombaran in, ihatahon ma ase itambahi paranak batu ni apuran hubani ABJB in. Makna ni ai aima patugahkon bahasa na harga do bani hasuhuton ABJB ni. Janah paima ijalo ABJB demban in, isungkun ma hubani tondongni atap na dear ma jaloon ni sidea Demban Parhombaran in.

6.    Manurdukhon Partadingan
Dob ijalo ABJB demban parhombaran sonai homa ABSB manjalo demban panungkunan igoreihon ABSB ma ase ipadas ma hubani hasuhuton sombah uhur ni paranak. Boru sialopan ai do na manurdukhon partadingan in hubani namatorasni. Rap ma ia pakon nalaho halahoanni on sombah manurduk demban ni lobei (demban sombah), baru pe use partadingan in. Paima ipadas hubani hasuhuton, palobei iabeihon do partadingan in hubani saninani (ABSB), janah saninani ai ma manuruh ABJB mangugei tidak (secara terbuka), atap na tongon do paralop in, sisuhuni padan.
Dob isurdukhon boru in partadingan ai, iombah inang pangintubuh ma partadingan in janah irik itangiskon na manlangkah ma hape tongon boruni hu jabuni, partadingan in janah irik itangiskon na manlangkah ma hape tongon boruni hu jabuni, partadingan in mando tading ombahonni, tanda ni nadob laho niombahni in.
Irik hubani partadingan in, isurdukhon ma homa Apuran Banggal bani hasuhuton, hunjin ma marpuran anggo tang hasuhuton parboru, ai ma sidea na marsanina sa Amang sa Inang.

7.      Manurdukhon Apuran Pangiring Pakon Panruntuki
Bani horja napalaho boru, bahenon do apuran hubani sibiak tutur :
a.      Bapa Tua
b.      Tulang – Tulang ( Tondong Jabu )
c.       Tondong :
-             Pamupus
-             Bona
-             Bona ni ari
-             Mangihut
-             Ni Tondong
d.      Anak Boru Jabu
e.      Parorot ( Amboruni )
f.        Sanina ( Pakon niombahni )
g.      Sanina Sapanganankon pakon niombahni
h.      Panurupan ni Anak Boru ( Boru, Panogolan pakon Anak Boru Mintori)
i.        Huan-huan pakon parhorja ni Kuria

j.        Demban Panusud hubani ABSB ; Demban on ma na parpudi bani na padalan apuran, janah humbani hasuhuton ni Paranak do demban on, janah somalni itambahi hasuhuton parboru do batu ni apuran na humbani paranak in hunjon hujanan.
k.       Parboru padashon Demban Harhar Parbolitan ; nasongon panatap ni parboru bani paralop in, domma tongon marbois gogoh paranak in laho mangapurai diha-diha ni parboru, pala ma iharhari parbolitan ( ianan panimpanan duit ) ni. Ihatahon ma ase ulang horu uhur ni sidea laho mulak, halani dong ope sijojihonon i dalan, janah ase adong modal use bani na laho mansari paranak in hunjon hunjan.

Padashon demban hubani tulang ni naboru in, dihut ma homa namatorasni manurdukhon. Isobut Demban Tulang-Tulang na bani tulang in, aima halani tulang ni tulang mando tuturni bani tulangni boru on dob marpanayok. Ai ma ase anggo marujung ia magira, seng be tulang ni namam pussi ai be siugei bajut, tapi tulangni niombahni mando. Halani ai, bani na palaho boru surung do banggal ni batu ni aparan hubani tulang, halani ai ma adat ni na parpudi hubani tulangni.

8.        Padalan Hiou / manghioui ( parboru hubani paralop )

Bani na palahohon boru in, parboru domma manjalo pambahenan adat, seng pitah humbani boru in, tapi dihut do homa humbani paralop in. Halani ai ma homa porlu mambahen adat hubani na roh sanggah maralop in, ase ulang alahan lopah. Bani na manghiuoi in, parboru maningon ma mansadiahon hiou adat ase gok ibagas adat siotikan hubani :
a.        Tanda hela : iatas itoruh (hiou isabeihon, bulang itampeihon, suri-suri ihadangkon bani hela)
b.        Parsimatuaon/simatua : iatas itoruh (sepasang)
c.             Hiou ParBapatuaon : iatas itoruh (sepasang)
d.        Hiou Pamasikahaon : iatas itoruh (sepasang)
e.        Hiou Anak Boru Jabu : iatas itoruh (sepasang)

Panorang on, padalanhon hiou humbani parboru iadonghon sanggah na marpesta ialaman, tapi secara prinsip domma manlembang humbani na padalan adat, ai ma lang be marsijaloan adat bani panorang na dos sanggah maralop. Ipihak na legan, boi tubuh pangarusion, halani boru in lape boi iboan hu rumah ni dalahi dob salosei maralop, gabe ijai ma ipadalan Parboru in adatni hubani Paranak.

H.     Pamasumasuon / Pesta Perkawinan

1.      Acara i rumah ni Parboru paima borhat hu Gereja.
a.      Mambere demban hubani orang tuani ( demban sombah ) dob ai sibiak tutur.
b.      Tukar Kembang parlobei Naboru hubani Dalahi, dob ai Dalahi hubani Naboru.
c.       Tonggo humbani Hasuhuton Parboru.
2.      Kebaktian Pamasumasuon i Gereja.
3.      Marsahap humbani Parboru dob ai humbani Paranak.
4.      Pesta Perkawinan i Gedung.

I.        Horja Adat Paunjuk Anak I Rumah ni Paranak

1.      Mambulangi Inang nabayu dob das ihorbangan.
2.      Itogu ma inang nabayu in hu rumah, janah dob das i rumah ihorasi ma rumah pakon haganupan na dob ijin 3 hali, dob ai ipahundul ma sidea humpit luluan.
3.      Namarunjuk in, ijujungi simatuani bani boras tenger (maknani irajahon sidea marrumah tangga).
4.      Padashon demban nabayu ma penganten in, ibobai ABJA, sekaligus homa patugahkon tuturni ( pargotongni, simatuani, bapatua, nasikaha, ABJA, Sanina, Boru pakon ABM ).
5.      Padashon dapoton ni penganten.
6.      Mangan Riap.
7.      Padalan Hiou Siluah ( pargotongni, simatuani, bapa tua, nasikaha, ABJA, Anak Boru ).
8.      Marsahap / marpodah hubani penganten na iujungi Mangampu Namatoras pakon Namarunjuk ai.

Dob salosei acara padashon Hiou Siluah inang nabayu in, hataonkon na Gokma adatni Horja Paunjuk Anak bani Anak ai, sonai homa Marpanayok bani Boru Boru in.

Bani na marpodah sibiak Tondong; ijai ma homa ipadas hiouni; khususni tondong jabu ( tulang ni anak ) bani panorang ai ma homa sekaligus “ Mamboruhon “ melengkapi adat bona boli songon na dob itarsingati sanggah patorangkon mamboan indahan tugah-tugah bani tulang.

J.        Adat Hubani Pangkasomani.
Dob salosei horja adat paunjuk anak, mulak ma pangkasomani ai ma : dayok na manggoluh sada, boras sabalbahul pakon duit sahira ongkos ni mulak.

III.   PANUTUP NI

Haganupan adat na ilaksanahon bani perkawinan Simalungun marujuan hubani hadearon, janah marhitei pelaksanaan ni adat in, taridah ma na marsipatunggungan, na marsipasangapan kedua belah pihak, ai ma paranak pakon parboru. Bani pelaksanaan ni horja adat saboi mungkin ilaksanahon hita ma adat in tapi totap maronjolan hubani holong ni Naibata  ( Tetap Berlandaskan Firman Tuhan ). Baca Juga :Sekilas Cerita Sejarah Lahirnya Marga Purba Simalungun - Siboro Blog )

Age pe bani pelaksaan ni nuan, buei ragam ni adat mangihutkon huta i Simalungun, bahen hita ma ai gabe memperkaya budaya banta. Janah iupayahon hita ma ase boi mardalan adat Simalungun bani horja-horja banta warga Simalungun, ase ulang lambin mayub kebudayaan ( adat ) na adong banta. Untuk Versi PDF silahkan DOWNLOAD.

Dulang sidua rupa, goranni bulung-bulung.
Ulang ma hita lupa, adat ni Simalungun.
Diatei tupa ma.





Blog, Updated at: April 28, 2017

1 komentar:

  1. Terima kasih untuk postingan yang ini saya saya sangat sependapat agar kita tetap melaksanakan budaya Simalungun bahkan pada saat-saat kita bisa menyelipkan budaya Simalungun pada budaya tetangga kita sungguh Alangkah baik tetapi pada saat ini adat atau budaya Simalungun sudah disamakan berdasarkan adat budaya Simalungun yang telah direvisi yang artinya setiap atau di mana pun kita berada Apabila mereka orang Simalungun adat Simalungun sudah tetap menjadi satu dan hal ini sudah disepakati dan bekerjasama dengan pemda dan partuha maujana Simalungun tapi ada satu hal yang menjadi pertanyaan bagi saya khususnya pada saat memasangkan ulos kepada pengantin pihak simatua atau orangtua parboru tidaklah memasangkan Gotong dan bulan kepada barunya
    Melainkan yang memasang Gotong dan bulang kepada pengantin adalah orang tua daripada pengantin laki-laki karena bisa diartikan Gotong dan bulang adalah lambang mahkota jadi untuk itu hak daripada pihak laki-laki lah yang menyerahkan itu. Dan inilah yang sering menjadi kesalahan-kesalahan bagi kita yang kita laksanakan tidak tepat pada saatnya. Mudah-mudahan dengan postingan ini semua orang Simalungun akan mempertahankan budayanya sendiri yang begitu unik dan cantik dan tidak kalah dengan budaya manapun. Semoga kita tidak malu dengan budaya kita sendiri. Horas Simalungun. Habonaron do Bona. Sapangambei manoktok hitei.

    BalasHapus

Label

Bercam (35) Bisnis (9) Budaya (11) Firtu (73) Kesehatan (81) Musik (60) properti (55) telco (10) Tips (36)
Diberdayakan oleh Blogger.
/* script Youtube Responsive */